- sharky63 ha scritto:
- Io lo vedo bene come sensei di qualche monastero in un bel film, sai quelli che ti guardano impassibili e poi ti ramazzano come le foglie d'autunno, sempre con la stessa impassibilità
...... qualcosa del genere si sta profilando sull'orizzonte ....... abbiate fede
[Devi essere iscritto e connesso per vedere questo link]Dall'improvvisazione alle richieste di una continuazione seriale ........... in preparazione
.
[Devi essere iscritto e connesso per vedere questo link]Bozza copione la “prima”.
Cucina Valsecchi 1361 .
.Notte, visita di frà Guglielmo da Civita al mugnaio Giobatt.
Dialogo a due.
Batte l’uscio il fraà.
Chi set a quest’ura?
… soo frà Guglielm da Civita, derva la porta Valsec.
Sa set in gir a fa, spazza pulèe, da noc me un lader? Scià ven dentar sapientun.
… murnee, da noc ghe nesun per i sentee a dam fastidi.
E te pensaa da purtàa i fastidi propri a mi? Ta see un rugna dumà vardat, setas e dim la mala nova.
… o preparaa ul cuntrat da firmà!
Cuntrat? Da firmà cusèe? Sem dàa la man e mi son da parola e pò son minga bun da scriv, sa firmi cusè che so gnanca sa lè na firma.
… la firma lè ul to nom sul cartiglio e la parola la va e la vegn me l’aria, però un cartiglio cun su ul to nom al dura in dal temp e da temp per duperà la roda per farina, nem intes insem per 8 an. In vot’an cun i temp ca gira tal disi mi che l’aria la dis tempesta.
Ta see un striun, ta legiat e ta scrivet, ta sentàt i tempest in aria, ma foo a fidas dei padrun del Lamber? Tutti i rod a acqua in vost e gabelluv senza pietà i ficiatari che per du ghei i lavuran dal dì alla noc. A sii ladruni voialtrer fràa.
Si introduce la cultura. Monogolo.
… ti tal se che ul Barbarusa Federico I° la taccàa i milanes e la spartì i Cort di Casale, la Martesana, Monza e lè ruàa a bàla in valassina. I Milanes an mandàa i suldat cuntra Cesan, Cornat, Erba, Paravicin e Orsenig, radendu i fortezz. Ades lè a Carcan, impegnaa nell’assedial finchè ul Barbarusa là menàa i milanes. I cumasc ades i voran che il Barbarusa al to fori di bal i patarit da l’isula su per ul Larius, che i tassan i navigli e la pesca sul lag. I patarit dell’isula in puse sciuri dei sciuri lumbard tuc insem e ul neud del Barbarusa la mai pagàa ul so ziu. Se la va ben per noiolter, la val la va sota il feudato di Civàa chel comprend: Borni, Cesan, Canz, Maisan, Belas, Sala, Galbiaa e Oggion. A la vedi dura al me car murnee. Chi sa mazzan senza misericordia. I lumbard sa la pasan malament, via un malnàt a na rivaun olter, pesc dala peste che lè in gir ancamò. Dai che ta legi ul cuntrat.
Si torna a due interlocuzioni.
Cu sel? Al par un’opera d’arte. Lè ul cuntrat, me le bel e se ghe scrivuu?
… al dis che i fràa dell’erem di Civàa, sota l’egida del sciur Saluzzo Antoni arcivescovo di tuta la Valle Assisa, ta dem in fitc la roda da farina per 8 an, cun l’impegn da pagà la sedicesima al mess sul masnàa.
Bela roba, e se d’invernu masni mingha, cun cosè a ta paghi?
… murnee nuiolter fraa mantegnum mingha i lazarun. Se vem per la lingera violter populari nustran senza fede e cun tropa ambiziun per i danee, che da politica e poteri terreni da ignurant ne san men dan’asan, pora bestia, i sgheri delarcivescuv a ta cascian sot ul punt del Lamber ti ul to fradel e la famiglia a crepà sgelàa, te capii Valsec! Ti ta pias fa l’arugant, ta ghe la lengua lunga per parlà, ma te da duperà la crapa per scampà, e senza cuntasù ball e cuiunaat.
Ti fraa te see un falsun, te me ciapàa la parola e sem da la man, credevi da fa l’afari senza un cuntrad da carta, e ades a sa gira la menada che la ma pias per nagot. Chi ma diss che te se dree a fregam? Ti ta see scroc, ta ghe ul curtel per al manig e ta taiet giò ala grande fraa di me dulur. Se lè vera che ghe l’infernu là daves pien di fraa. Scià fam vedè se ghe sul cartiglio la cundana per 8 an? Fregum mingha Guglielm o ta scurti la vita, da noc so bun anca mi da sassinàa un fràa.
… desmèt murnee e voia gio un buccal da sang d’uga, che te me fa parlà tropp.
Bev, bev al me sang e a goo in scansia furmai da cavra e na brancada d’uliv. A lè un gran bel ul cuntrat, violter sapient a si come ul diavul che prima al prumet e po al roba l’anima dela pora gent mè mi. Ma foo a fa la firma fraa? E cuan lo fada cusè che cambia, fam capì ben la procedura, perché son minga stupid.
… la firma ta iuti mì a fala per ben. La firma a lè la tua che sul cartiglio t’impegni la parola data, e una firma lè sacra per la fiducia reciproca, ti ta vorat la roda da farina e mi ta la concedi. Ta metat la firma sul cuntrat, go la pena d’oca e l’inciostar da piumb, ta guidi la man e cun un olter boccal di sang d’uga a ghem legalizaa la tratativa per 8 an a vegnì.
Parte da recitare con molta chiarezza.
>>
Ma a ghe scrivuu nagot sul cartiglio.
… Giobatt Valsec ta see ignurant me nà cavra. Ta see minga bun da legg e ta pretendat da vedè quel che ta capisat minga oltre un cartiglio. I parol scrivuu i a vedean i letterati come mi che son istruì. Violter vilan sa fidus ngnanca dala umbria e mi ta doo 8 an da fiaa respir per pagam in cumpleta fiduscia e ta me fa danàa per l’accord tra galat’om. Giobatt ta see dree a ufendum.
Ufend un fraa lè me dag na pesciada a un can. Son un vilan senza arte ne parte ma minga da cuionà.
Scià frà Guglielm ciapa la mia man e fam fa sta firma, lè la prima volta che scrivi e vori vedè al me nom sul cartiglio del cuntrat.
>>
… lasa la man libera murnee, ta ma paret un picasss. Nà firma lè impurtant la va fada con sentiment e respunsabilità, ma ti ta see senza letter ma ta capisat ben ul mument dades chel significa l’inizi da una vita nova per tutta la tua famiglia da mort da fam.
Cumela la mia firma?
… ciara me l’acqua del Lamber. Ul cartiglio al legaliza ul cuntrat. La roda da farina a lè in di to man e sa ta fee giudizi chi quater sass chi i divetan dala tua stirpe da murnee. Ul ragett a le insipid però un boccal per sancì ul cuntrat al va gio me velen maledetu.
Prima dal ragett, frà scrucun, a mi sa ma resta in man del cuntrat?
… i malfident i finisan al’inferno cun un cavic in dal cu. Mo strapi un cantun del cartigli e el diventa la garante del cuntratt. Ciapal e metal via al sicur. Cuntent murnee?
>>
I malediziun ti tiri a dree frà filun se te me inganed e al post del ragett ta fo bev la sulanaceae.
Frà sapient, sarem mort da fam ma sem sempar gente unest, lavuradur e pagadur. Ala fin dei mess a vegnì ti pasa che mi paghi la sedicesima decima del fitto.
Ades cuntum su coma lè la condiziun gio in dala piana ingerada? Al Lamber lè calaa d’acqua. L’ultim diluvi là casciagiò i tempest e sa parla ancamò dela peste nera? Mi vori minga crepà frà, sa podi fa per restà san?
… ul milanes a le impestàa da trentan e i crepan gio com i foi e i munatt i a brusan in dal Lazaret del Gian Galeaz Viscunt. A Com su dudasmila anim in trapasaa in cinmila …….. te da pregàa una volta ala setimana e lavas una volta al dì. Onorare gli impegn, fa del ben, minga rubà sul pess dela farina e puse impunrtant, tasè prima da parlà.
>>
Se tasi cuma fo a parlà?
… Giobatt Valsec, se ta vorat diventà intellighenz, te da imparà a dam tra. Mi parli la metà da ti, a go nagot, majì e bevi, nà quei dona generusa la ma sudisfa i tentaziun e nun ghe pensi da faa debit per una roda da farina. Chi el al pussee scrocc, ti o mi?
… murnee, se ta vorat i danee a te devat minga aven!
Ta me diset ma fo a vec i danee se soo senza?
… murnee, ta see dentar i mur cun un tec sula crapa ti e tuta la familia senza un ghel in sacocia. E ta capisat gnanca la lungheza del to nas. Da chi a vot’an, se ta ma pagat e i sas i diventan tò, forzi ta capisat sal vor dì minga avec i danee in sacocia.
Taghe sempar resun ti, frà scrocun!
… Valsec la diferenza tra noi du, alè che mi son un frà e ti un por diavul senza intelet. Tasi e pensa la diferenza tra la luna e il sul. Pensa e tasi murnee che la roda la gira cuma vori mi fin quand te me versaa l’ultim quatrin. Cuntent murnee?
Cunten nà sciavada in facia, oh firmaa un cartiglio che al me strozza me nà furca, o scultàa un frà senza capig na vaca, ta me fa pasà ul sogn, ma gira la crapa e se i ta cupan per strada al to signur là faa una misericordia grosa e granda. Ta saludi frà Guglielm. Crepa minga per i sentee ghe te ghee in sacocia la mia firma sul cuntratt.
>>
… ta saludi murnee Giobatt. L’afari te le fa ti e dorma in gloria timuraa nel signur.
.